در صنعت عمران و ساخت و ساز، یکی از اصلیترین اصول، ایجاد اتصالی قوی و پایدار بین اجزای مختلف سازه است. در این بین، یکی از تجهیزات مهمی که این وظیفه را بر عهده دارد، انکربولت است. انکربولتها دارای انواع مختلفی هستند که هریک دارای کاربردی خاص و برای شرایطی ویژه استفاده میشوند؛ اما همگی دارای هدفی مشترک هستند و آن، تثبیت و نگهداری سازههای فلزی و تجهیزات سنگین به بتن است. در ادامه به بررسی دقیقتر این موضوع میپردازیم.
انکر بولت چیست؟
انکربولت یا Anchor Bolt ، پیچ و یا میلههایی از جنس فولاد با روکش هستند که سازه را به بتن وصل میکنند. این سازهها میتوانند از نوع فولاد، پایههای مختلف و یا تجهیزات سنگین باشند. حضور روکش روی بولت، مقاومت آن در برابر زنگ زدگی و ساییدگی را افزایش میدهد.
انواع مختلفی از بولتها وجود دارد که هریک کاربرد خاصی دارند؛ و انتخاب آن باید با توجه به بار وارده و شرایط محیطی صورت بگیرد.
علاوه بر این، با توجه به ساختار خاص آنان، در زمان نصب باید فاصله مناسبی بین انکر بولت و لبههای بتن وجود داشته باشد تا از شکستن بتن جلوگیری شود.
گرچه انکربولتها از جنس فولاد درست شدهاند؛ اما باید به طور منظم بازرسی شوند تا در صورت لزوم، در راستای تعمیر و تعویض آنان اقدام شود. جهت مشاهده لیست قیمت و خرید انکربولت روی لینک درج شده کلیک کنید.
انواع انکر بولت
این محصولات دارای دستهبندی و زیرمجموعههای متفاوتی هستند.
انکربولت مکانیکی
با روش مکانیکی درون بتن فیکس شده و دارای زیرمجموعههای پیچشی و انبساطی هستند.
انکر بولتهای پیچشی (Wedge Anchors)
قطعهای مخروطی در انتهای آن وجود دارد که با پیچاندن بولت، منبسط شده و محکم شدن اتصال را به همراه دارد.
انکر بولتهای انبساطی (Expansion Anchors)
ارای قطعاتی است که با وارد شدن بولت به سوراخ، قطعهها منسط شده و همین انبساط، اتصاللی قوی را ایجاد میکند.
انکر بولتهای شیمیایی (Chemical Anchor Bolts)
دارای نوعی چسب یا رزین است که در سوراخهای حفر شده تزریق گردیده و بولت در این محفظه پر از چسب وارد میشود.
انکر بولتهای فشاری (Cast-in-place Anchor Bolts)
در این نوع محصول، ابتدا بولتها در قالببندی پیش از ریختن بتن نصب شده و پس از سخت شدن بتن، اتصالی محکم را به وجود میآورند. این نوع انکربولت پیش از ریختن بتن در محل ویژه خود جای میگیرد.
انکر بولتهای آستری (Sleeve Anchors)
دارای نوعی آستین فلزی بوده که با وارد شدن بولت به سوراخ بتن، منبسط میشوند. در این نوع انکربولت، آستین فلزی با حرکت پیچشی، منبسط شده و اتصال آن به وجود میآید.
انکر بولتهای پیچ و مهرهای (Through Bolts)
از سمت دو سر به کمک مهرهها محکم شده و با عبور از ضخامت بتن، ساختاری بسیار محکم را به وجود میآورد.
انکر بولتهای چسبی (Adhesive Anchors)
با کمک چسب در سوراخهای حفر شده، بولت را فیکس میکنند.
کاربرد انکر بولت
انکربولتها کاربرد بسیار گستردهای دارند. از جمله این کاربردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اتصال سازههای ستون، تیر و دیگر اجزای فلزی به فوندانسیونهای بتنی؛ مثل نصب ستون فولادی در ساختمانهای چند طبقه.
- نصب و تثبیت ماشین آلات و تجهیزات سنگین به کف بتنی؛ مثل تثبیت انواع دستگاه صنعتی در کارگاه و کارخانجات تولیدی.
- نصب ایمن و پایدار پایه تجهیزات برقی و مخابراتی؛ مثل نصب دکل برق و پایه تلفن
- تثبیت پایه پل و سازههای بزرگ دیگر؛ مثل نصب پایه پل معلق و پلهای جادهای.
- اتصال قطعات در ساختمانسازی؛ مثل نصب دیوارهای پیش ساخته و اتصال آنان به فوندانسیون بتنی.
- نصب انواع ریل و نرده به سطوح بتنی. مثل نصب نردهها و محافظ در راه پله و بالکن و تراس و….
- تثبیت سیستم تهویه و گرمایش مرکزی به سازه بتن، به منظور جلوگیری از لرزش و جابجایی سیستم. مثل نصب HVAC در ساختمانهای تجاری و مسکونی.
- تعمیر و تقویت سازه به منظور افزایش استحکام و طول و عمر سازه؛ مثل تقویت پل و سازههای تاریخی.
- ساخت تونل و مترو برای قطعات پیش ساخته به دیوار و کف تونل.
استانداردهای انکر بولت
استانداردهای انکر بولت با هدف تضمین کیفیت و ایمنی و نیز تأیید عملکرد آن در کاربردهای صنعتی تنظیم شدهاند. این استانداردها شامل بررسیهای فنی، الزامات طراحی، روش آزمایش و روش نصب هستند.
استانداردهای بینالمللی
ASTM یا American Society for Testing and Materials
شامل استاندارهای فنی بوده و برای انکربولتهای فولادی – کربنی و آلیاژی به کار میرود تا مقاومت کششی آن را بسنجد. نوعی دیگر از این استاندارد برای بررسی کیفیت پیچ و مهرههای فولادی کربنی کم کربن است.
استاندارد ایزو یا International Organization for Standardization
برای بررسی مشخصات فنی و پیچ و مهرههای فلزی و مکانیکی، طراحی و استفاده از اتصالات بتنی، فولادی غیر پیش تنیده و… است.
استاندارهای ملی شامل انواع استاندارد ACI و BS است که به طور کلی برای انکربولتهای مکانیکی، مقررات کلی در طراحی و ساخت سازههای بتنی، انتخاب و نصب و آزمایش و دیوارهای آجری به کار میرود.
استاندارد آزمایش و نصب
که شامل استانداردهای ETAG و ICC-ES هستند. این استاندارد برای بررسی و ارزیابی و تأیید انکربولتهای شیمیایی و مکانیکی در بتن هستند و شامل الزامات آزمایش، نصب و بهرهبرداری هستند.